Karong adlawa, Pebrero 25 ang ika 30-anibersaryo sa pag-alsa sa katawhan sa EDSA nga nagpanaog sa diktaturyang Marcos kaniadtong 1986. Ang pag-alsa sa EDSA ang nahimong kulminasyon sa 14 ka tuig nga pagbatok sa diktadurya ug Martial Law. Gipakita niini nga ang tinuod nga gahum anaa sa kamot sa katawhan.
Ang EDSA “people power” kay dili lang mahitungod sa Pamilyang Aquino ug sa partidong dilaw nga maong ginapakita sa mga naa sa panggamhanan. Ang pag-alsa sa EDSA kay mahitungod sa paghugpong sa katawhan para ibagsak ang diktadura.
Pero unsa man ang nahitabo paghuman sa 30 ka tuig? Natuman ba ang mga pagbag-ong gisaad sa EDSA?
Nilutaw karon nga ang mga demokratiko ug makanasudnong aspirasyon sa katawhan human ang EDSA kay gipakyas ug ginapugngan sa mga nagharing hut-ong. Hangtod karon Napailalom gihapon kita sa paghari sa imperyalistang Estados Unidos ug mga lokal na mga dagkong negosyante ug agalong yutaan.Diba mas nagkagrabe ang kapobrehon ug mas nagkadako ang agwat sa mga datu ug pobre? Nagkataas ang poverty rate sa nasud nga mokabat na sa 56 milyon ka mga Pilipino ang nabuhi sa P100 kada adlaw.
Ang hasyenderong si Aquino mismo nagtraydor sa demokratikong aspirasyon sa EDSA tungod giadayo niini ang bulok na paghari sa pipila ug maka-langyaw ug kontra-katawhan nga mga polisiya sa estado.
Wala gihawan sa EDSA ang dalan para sa tinuoo nga pagbag-o. Pagpuli lang sa lider ang nahitabo samtang nagpabiling bulok ang kasamtangang sistema na malakolonyal ug malapyudal. Buot pasabot, dili paigo ang pagpuli og mamuno aron masolbad ang lalom nga katlingbanong krisis.
Apan dili mahimong laos ang “people power”. Nagpabiling bililhon ang panaghiusa ug kolektibong paglihok sa katawhan kaniadto. Mas napamatud-an na ang tinuod nga gahum para sa kabag-ohan wala sa kamot sa mga bulok na pulitiko kundi anaa sa katawhan mismo. Dili kini makab-ot sa usa, duha o tulo ka tipong EDSA 1 na pag-alsa. Kinahanglan niini ang mapadayunong paglihok, pag-ipon og organisadong kusog sa katawhan hangtod sa matuldukan ang paghari sa pipila.
Nasudnong demokratikong pakigbisog ang solusyon
Unsa man ang mga pagbag-o nga gihandom sa katawhan?
Diri sa Southern Mindanao tataw gihapon ang martial Law labi na sa kabanikanhan. Karung tuiga, aduna nay 7 ka mag-uuma, lumad ug minero ang gipatay sa estado tungod sa pagbatok niini sa pagsulod sa dagkong ug langyawng kapitalista sa ilang yutang kabilin ug sa nagkagrabeng pasismo sa estado Nagkagrabe ang militarisasyon sa kabanikanhan nga miresulta sa grabing pagbakwit, pagharas ug pagpamatay sa mga mag-uuma, lumad.
Bagihay ra nga gisunog sa mga elemento sa estado ang evacuation center ug dormitory sa UCCP Haran sa dakbayan sa Dabaw isip atake sa katawhang Lumad nga nakigbisog sa pagdepensa sa ilang yutang kabilin ug nahimong tigbutyag sa kabaho ug pasismo sa militar ug gobyerno.
Gihandom sa matag-usa kanato ang tinuoray nga kalinaw, pero ang gihatag sa panggamhanan kay grabeng militarisasyon pinaagi sa Oplan Bayanihan na daw susama sa Martial law ni Marcos
Gihandom nato ang reporma sa yuta, nasudnong industriyalisasyon ug soberanya sa ekonomiya. Ginahandom sa katawhan nga mamahimong industriyalisado ang nasud Pilipinas.
Ginahandom sa katawhana ng libreng edukasyon para sa tanan, libreng edukasyon ilabina sa kabanikanhan nga sa taas na panahon gihikaw sa kanila.
Atong ginapakigbisogan ang makabayan, siyentipiko ug maka-masang edukasyon ug kultura nga mag-alagad sa interes sa mayorya.
Iasdang nato ang independyenteng patakaran nga nagaduso sa nasudnong soberanya ug nasudnong teritoryo, pagka angay-angay sa mga nasud, kalinaw ug kooperasyon nga nakasubay sa respeto sa matag nasud. Dili ta mosugot nga daug-daugon lang ta sa mga nasud susama sa China ug U.S. Dili nato ihatag ang atong mga teritoryo ug butangan og mga baseng militar o tropa sa langyaw. Pantay ug dili dapat mapahimoslanon ang atong relasyon sa ubang nasud.
Paunsa makab-ot ang pagbag-o?
Sa 30 ka tuig paghuman sa pag-alsa sa EDSA, klaro nga ang tinuod na pagbag-o nasa kamot sa katawhan, sa atong panaghiusaug pagbarog batok sa mga mapahimoslanon. Ang kani nga gahum gina-anday ug ginapabarog sa mga tinuod nga unyon sa mga mamumuo, paghiusa sa mga mag-uuma, panaghiusa sa mga kabus sa lungsod, organisasyon sa mga kabatan-onan ug kababayen-an ug sa mga progresibong partidong pulitikal. Ginapanday kini sa nagkalaing pamaagi ug porma sa kolektibgong paglihok sa katawhan bisan asa sa tibuok nasud ilabina sa kabanikanhan.
Nagsalig kita sa atong kaugalingong kusog ug dili sa mga tam-is nga saad sa mga tradisyunal nga mga politiko. Adunay rason kung ngano hadlok ang mga mapahimoslanon sa pulong nga “people power”. Nakita na nila sa kasaysayan ang tinuod na gahum sa katawhan na kaya niini bungkagon ang usa ka diktadurya. Kabalo sila na pwede kini gamiton aron mabungkag ang us aka bulok na sistema ug iasdang ang tinuod nga katilingbanong pagbag-o.
Sakmiton nato ang “people power” o gahum sa katawhan para sa pagbag-o sa katilingban. Atong pakigbisogan ang nasudnong kalingkawasan ug demokrasya. Batukan ang paghari sa pipila ug pandayon ang tinuod nga gobyerno sa katawhan!
(c) Glades Jane Maglunsod
No comments:
Post a Comment